Screening Gender (Gender in beeld brengen)

Inleiding bij het scholingsmateriaal

---

Waarom?

• Doel: De ontwikkeling van een nieuwe kijk op een evenwichtige beeldvorming rond gender. Uit veel studies is gebleken dat beelden van mannen en vrouwen op televisie doorgaans meer stereotiep zijn dan de werkelijkheid van alledag rechtvaardigt. De samenstelling van het tv-publiek is echter meer divers geworden en kijkers zijn ook veeleisender; hierdoor is het belang van een niet-stereotiepe verbeelding van gender - als een integraal aspect van kwalitatieve programmering - aanzienlijk toegenomen. Het is de taak van de publieke omroeporganisaties om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken, terwijl een op diversiteit en gelijkwaardigheid gebaseerde verbeelding van gender ook leidt tot meer aantrekkelijke programma‘s voor kijkers. Daarom is een kritische beschouwing van de beeldvorming rond gender een belangrijke zaak!

’Mannen zijn gemiddeld drie keer zo veel aan het woord op tv als vrouwen‘
–Who Speaks Research

• Achtergrond: In 1996 besloten vertegenwoordigers van vijf Europese omroeporganisaties – YLE/Finland, SVT/Zweden, NOS/Nederland, DR/Denemarken en NRK/Noorwegen – om in onderlinge samenwerking te streven naar een grotere diversiteit in programmering. Dit heeft geleid tot de oprichting van het Gender Portrayal Network (GPN), waarvan later ook ZDF/Duitsland lid werd. De omroeporganisaties hebben gezamenlijk het zogenaamde Screening Gender-project geïnitieerd. Tussen 1997 en 2000 ontving dit project financiële ondersteuning van het ’Fourth Community Action Programme on Equal Opportunities for Women and Men‘ van de Europese Commissie.

’Er is geen enkel genre waarin vrouwen beter vertegenwoordigd zijn dan mannen‘
– Who Speaks Research

Wat?

• De videofilm Who‘s in the Picture? toont een reeks voorbeelden ontleend aan programma‘s van de partner-organisaties en laat zien hoe genderbeelden worden geconstrueerd. De film is vol verrassingen!
• De videofilm The Wider Picture bevat fragmenten die afkomstig zijn uit onder meer praatprogramma‘s, nieuwsprogramma‘s en dramaseries en die illustreren hoe de kwaliteit ervan kan worden vergroot door aandacht te schenken aan de verbeelding van gender. Sommige fragmenten zijn speciaal voor dit scholingsmateriaal opgenomen.
• De videofilm This is My Picture bevat persoonlijke verslagen van programma-makers die die zich hebben laten leiden door de kwesties die door het Screening Gender-project naar voren zijn gebracht.
• Het onderzoek Who Speaks in Television? is een Europese studie over de deelname van mannen en vrouwen aan tv-programma‘s.
• De videofilms worden begeleid door een geschreven toelichting met suggesties voor diverse educatieve benaderingen en discussie-onderwerpen. Er zijn ook sheets beschikbaar met feitelijke gegevens, meer informatie en verdere verwijzigingen.

’Screening Gender is een goede zaak!‘
– GPN

Hoe?

• Benadering: Op basis van eigen onderzoek hebben we een aantal voorbeelden uit programma‘s geselecteerd om enkele veelvoorkomende patronen in de beeldvorming rond gender te illustreren. Het materiaal suggereert ook diverse alternatieve methoden voor het maken van programma‘s.
• Doelgroepen: Het scholingsmateriaal is voornamelijk gericht op de educatie van mensen die in de media werkzaam zijn, maar het kan ook worden gebruikt bij de ontwikkeling en evaluatie van programma‘s. Het materiaal is bovendien nuttig voor studenten journalistiek en communicatie, voor consumentenorganisaties en voor andere groeperingen die betrokken zijn bij de manier waarop de media actief zijn.