Angulus poeticus

Colloquia de aliis thematis

Moderators: Moderator, Redactio Interretialis

Angulus poeticus

Emitteby Rhumak on Iov 08 Mart, 2007 11.07

Salvete omnes

NOMEN HVIVS FORI IMMVTARE VISVM EST, VTPOTE EX VNIVS QVAESTIONIS LOCO IN LOCVM VERTERETVR COMMVNE, VBI SIQVIS ALIQVID SUPER CARMINIS ARTE HABET QVOD REQVIRAT, HVNC ILLI NOVOM "ANGVLVM POETICVM", INSTAR ANGVLI PHILOSOPHICI CREATVM, PRAESTO FORE OPTIME CREDENDVM ERIT.

Illud ciceronianum, quod "De senectute" inscribitur, dum legebam, duo Naevi versus ex Ludis citatos legi, quos qui legerem sane dubitavi. Ex bibliotheca augustana auxilium requirens nonnisi alios versus repperi sed nullum documentum (forsan quia non sat instanter vestigavi) de numero. Restat ut vos comites accieam. Ecce igitur versus:

Cedo qui vestram rem publicam tantam amisistis tam cito?

quem ita recitandum ratus sum: cedo-quì vestràm rem pùblicam tant'àmisìstis tàm-cito, ita ut si senarii iambici essent (nam ictus sex sunt), sed quantitates huic metro repugnant: nam senarii iambici quia non dipodiis, sed iambis singulis constant, hi iambi semper puri esse deberent (u-) et non (u-) ut in "vestràm" "tant'à-" et "misì" ubi quantitates utriusque sullabae longae sunt. Quis lumina afferre potest vestrum?

Alter versus de quo ambigo insequens quem Cicero citat, est:

Proveniebant oratores novi, stulti adulescentuli

qui plane ratione metrica carere mi videtur, nam quantitates cuiusque verbi:
-uu--, ----, u-, -', uu--u-, plane sparsae mi videntur. Forsan ita scanderim:
Prov
Last edited by Rhumak on Merc 14 Mart, 2007 22.21, edited 3 times in total.
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Emitteby Marcus Favonius Ursinus on Iov 08 Mart, 2007 13.13

Marcus Rhumaki suo s.d.p.

Equidem versus puto esse iambicos octonarios (Cic. Cato 6, 20).

(1) Cedo quí / vestrám / rem pú / blicám // tant á / misí / stis tám / citó?

[Ante diaeresin iambus v – (blicám) positus est, id quod fieri solet.]

(2) Prov
Marcus Favonius Ursinus
 
Nuntii: 465
Nomen dedit: Sat 08 Iul, 2006 11.28
Location: Germania Inferior

Emitteby Rhumak on Iov 08 Mart, 2007 17.13

Marco suo sdp et gratias agit Rhumak

Nisi fallor, quod te perturbat id est, quod cum iambus ex altera brevi sullaba et altera longa constet, in illo -or
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Emitteby Marcus Favonius Ursinus on Iov 08 Mart, 2007 19.21

Marcus Rhumaki suo s.
Quod ad iambum octonarium attinet, nulla me alia re perturbari scito quam illo „ōrātōrēs“.
Iambum u - mutari licet in
(1) proceleusmaticum: uuúu
vel
(2) dactylum: –úu
vel
(3) tribrachyn: uúu
vel
(4) spondeum: --
vel
(5) anapaestum: uu-.

Sed et in quarto pede et in ultimo iambum apparere oportet purum: u - (u~) [~ syll. anceps].

Quid ergo? Perfacile enumerantur versus (1) syllabae:

Cedo quí / vestrám / rem pú /blicám // tant á / misí /stis tám / citó?

uu- / -- / -- / u- // -- / -- / -- / u~

Transeamus ad versum (2):

Prov
Marcus Favonius Ursinus
 
Nuntii: 465
Nomen dedit: Sat 08 Iul, 2006 11.28
Location: Germania Inferior

Emitteby Rhumak on Ven 09 Mart, 2007 16.59

Marco spd suo

Non tam eruditus sum, qualem vocas, cum de illa regula super quarto ultimoque pede nil plane compererim...
Quantum ad illud -or
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Emitteby Marcus Favonius Ursinus on Sat 10 Mart, 2007 19.03

Marcus Rhumaki suo s. d. p.

Catull. 25, 11 (septenarius iambicus):

"inústa túrpit
Marcus Favonius Ursinus
 
Nuntii: 465
Nomen dedit: Sat 08 Iul, 2006 11.28
Location: Germania Inferior

De simili exitu verborum in carminibus

Emitteby Rhumak on Sol 11 Mart, 2007 18.40

Marco aliisque ut spero responsuris spd

His diebus cum vetere nostro sodali Agricola Romano illo, qui primus isthic versus facere ausust, privatim aliquatenus super rebu poeticis disserui; in quibus haec quaestio eminuit:

VTRVM ANTIQVIS NOTVM ERAT ANNON ILLVD REPERTVM ARTIS POETICAE VOLGARIS DICTVM, QVOD APVD ITALOS "RIMA" ET APVD GERMANOS "REIM" NOMINA HABET, ET QVOD EFFICIT, VT VEL DVORVM VEL PLVRVM VERSVOM VLTIMAE PARTES VLTIMORVM VERBORVM EISDEM EX LITTERIS CONSTENT?

Romanos Graecosque classicos minime id cognosse et ego semper et usque paulo ante certissimus fui, ut omnes me docebant, sed quodam modo hexametra aliosque versus legendo, mi vero vel ipsa "rima", vel eius vestigia vel quaedam artificia eius admodum similia invenire visus sum, de quibu cum illo comite disputavi: ipse opinionibus suis usque favet, sed me illis allicere non valuit, Antiquos nullo pacto artificium illud novisse: restat ut quaestionem huc proferam, si cuius quoque vestrum interest nec mea tantum.

Si versus aliquos, velut hexametra, non recta et uno flatu, sed certis pausibu certarum morarum leguntur, quae sunt quas subter indicavi per punctus, qui singuli singulas moras significant (nam quaeque pausis aeque atque anapaestus durat), ut hoc schemate patet:

-....*uu, -....*uu, -||.... (pausis regularis post caesuram) uu, -....*uu, -uu, -u. Pauses ut ita dicam anapaesti silentes sunt.
(*quae pauses solum si verbum in eo loco desinit poni debent)

NB Non omnes pauses simul et ubicumque legendae sunt, sed in aliis versibus aliae, prout lector censeat!

si ita, dico, leguntur, saepe non in uno auctore, sed in pluribus (praesertim Lucretio Horatioque) res "rimarum" persimiles audiuntur, quas per alterum modum legendi audire non licet. Ipsi experite! Dein quaeso opinionem vostram aperiatis.

Valete
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Angulus poeticus

Emitteby Ericus Palmén on Lun 12 Mart, 2007 23.29

Ericus Palmén Rhumakem salutat.
Legenti mihi recentissimum nuntium tuum, in quo miraris, unde orta sit in poesi Latina consuetudo rimis utendi, in mentem rediit longinqua memoria diei, quo Edwin Linkomies, professor litterarum Romanarum Universitatis Helsinkiensis ac principalis praeceptor meus academicus, in quadam lectione idem problema attigit commemorans quosdam investigatores originem rimae in certi generis versibus pentametris invenire conatos esse, quorum prior pars caesuram praecedens pro termino habet substantivum et posterior pars attributum eius adiectivale in eandem vocalem exiens, aut vice versa, e.g. Catullus, Carm.70,4 ”in vento et RAPIDA scribere oportet AQUA”; sese autem talem explicationem veri similem non existimare.
Equidem in ea tamen aliquid veri latere posse crediderim. Namque eiusdem generis versus pentametros, cum editionem quandam carminum Tibulli forte aperuissem, prope in quavis pagina inveniri animadverti, e.g. 1,1,41–44 ”Non ego divitias patrum fructusque requiro, / quos tulit ANTIQUO condita messis AVO: / Parva seges satis est, satis est requiescere lecto, / si licet et SOLITO membra levare TORO”; 1,3, 51–54 ”Parce, pater: timidum non me periuria terrent, / non dicta in SANCTOS / impia verba DEOS. / Quod si fatales iam nunc explevimus annos, / fac lapis INSCRIPTIS / stet super ossa NOTIS”, 1,3,57–58 ”Sed me, quod facilis tenero sum semper Amori, / ipsa Venus CAMPOS ducet in ELYSIOS”.
Nimirum non censeo Tibullum aut alios poetas elegiacos consulto artificiose verba sua ita elegisse, ut in versibus pentametris ratione supra exposita substantiva et attributa adiectivalia eorum rimam facerent; admodum simplices enim ita nec praecipue poeticae oriuntur rimae. Praeterea poetae, si rimis delectati essent, haud dubie eo tetendissent, ut versus pentametri ad unum omnes, non passim sparsi iis ornarentur. Posterorum autem aliquorum carmina recitantium in auribus illae rimae fortuitae tam iucunde sonare potuerunt, ut iis studium iniceretur similem usum extendendi. Nonne haec saltem una ex iis rebus iudicari potest, quibus ortus rimae in poesi Latina tribuatur?
In mediaevali poesi Latina quam plurimi occurrunt versus etiam hexametri manifesto artificiose rimis ornati, in quibus plerumque haud magni rēfert, utrum vocales longae sint an breves, neque utrum vocabula rimantia accentu inter se congruant annon, e.g. ”Caseus et PANIS sunt optima fercula SANIS”; ”Ablue saepe MANUS, si tendis vivere SANUS”; ”Contra vim MORTIS non est medicamen in HORTIS”; ”In terra SUMMUS rex est hoc tempore NUMMUS”; ”Quando bibo VINUM, loquitur mea lingua LATINUM; / cum bibo CERVISIAM, tunc perdo PHILOSOPHIAM”.
In quadam inscriptione sepulcrali mortuus praetereuntem his duobus alloquitur versibus hexametris, quorum ultima verba rimam faciunt: ”Quisquis eris, qui transieris, sta, perlege, PLORA! / Sum, quod eris, fueramque, quod es; pro me, precor, ORA!”.
Ericus Palmén
Ericus Palmén
 
Nuntii: 273
Nomen dedit: Lun 01 Mart, 2004 14.32
Location: Media Finnia

Emitteby Rhumak on Mart 13 Mart, 2007 2.31

Erico Palm
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Emitteby Iulia on Mart 13 Mart, 2007 16.44

Iulia Rhumaki, Erico Marcoque sodalibus suis s. p. d.

Rhumak wrote:in vento et rapidà scribere oportet aquà: à - à consonant; sed rapid- et aqu- nil communicant: itidem autem sat est ut accentus ibidem incidat quo rima sentiatur; quod minime apud manùs et sànus evenit, tametsi longe supernis similiora verba sunt, qua una et una sola littera differentia: m-anus; s-anus.
[...]
Assonantiis rimisque internis rima externa corroboratur. Rima semper ictum recipit, non semper assonantia - quapropter illud manus-sanus et cetera similia potius assonantias quam rimas autumarim, quamvis hic etiam illa assonantia ictum recipit.


In hoc, Rhumak, assentiri non tibi possum: Inspicias tantum aliquae poemata mediaevalia, in quibus unusquisque hexameter huius generis rimae ornatus est. Tam usitatum enim est, ut fieri non potest, quin consilio auctores finem hexametri et penthemimeren rima iunxerint. Quibus in versibus ne necesse quidem est ultimam ante penthemimeren syllabam longam esse.
Novebant scriptores mediaevales tria genera rimarum versibus metricis (i.e. hexametris pentametrisque, aliis non utebantur) apta:

1) versus leonini: â€
Quaecumque a proavis tibi sunt commissa benignis,
compara ut illa tibi propria possideas!

- mathesis localiter trivialis -
Iulia
 
Nuntii: 569
Nomen dedit: Lun 15 Mart, 2004 18.08
Location: Saxonia Inferior

Emitteby Rhumak on Mart 13 Mart, 2007 22.28

Iuliae spd

Gratias pro litteris doctis ago, sed quaestio de poesi antiqua et non de ea medii aevi acta erat, utrum annon rimae quas auctores antiqui scribebant consulto factae essent (ita ut antiquos rimae "ideam" nosse adfirmari potes), an minus. Omnia medii aevi scripta, et omnia medii aevi facta, et ausim dicere omne medium aevum, perminimissime mea interest.

Quod ad versum illum Horati, rima est -ùm verborum placitùm et principiùm cum assonantia instituùnt: vide etiam, sodalia, series vocalium quae verbis insunt

instituunt sic dis placitum tu carminis esto / principium

ì-i-u-ù-i-ì-a-i-ù-u-a-i-i-e-o-/ì-i-i-ù

viden ut tanta concinnitate vocales sese subsequantur repetitae et, non modo consonantibus adiutae, sed etiam suapte vi rimas rhuthmumque ut antea dixeram "martialem" efficiant? Quae exempla eam ob causam tantum tuli, ut eis opponerem, qui antiquos rimas ignorasse autumant. Mediaevales eas cognosse nemo est quin dubitet sciatque; et certe ceterum de illa spurca aetate nullam dissertionem gerere umquam mi placuit et placebit.

Vale Valde sodalia cara
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Emitteby Marcus Favonius Ursinus on Merc 14 Mart, 2007 14.38

Marcus amicis suis eruditissimis sal.

Nonne res, de qua agitur, etiam ad homoeoteleuton, id est ad „simili modo determinatum“, pertinet?

Cf. Cic. pro Sestio 71: „nondum re, sed spe“;
pro Ligario 22: „Varus imperium se habere dicebat; fasces certe habebat“.
Quibus homoeoteleutis Cicero usus est, ut animos eorum, qui audiebant, ad illa attenderet verba.
Cf. etiam Rhet. Her. 4, 28 („similter cadens“, „similiter desinens“).

Etiam in poematis homoeoteleuta non numquam apparent. Ut duo exempla proferam; ecce versus Enni (scen. 151 Vahlen) et Ciceronis (de consulatu 50ss):

Enn.:
Caelum nitescere, arbores frondescere,
Vites laetificae pampinis pubescere,
Rami bacarum ubertate incurvescere.


Cic.:
Volvier ingentem cladem pestemque monebant.
Tum legum exitium constanti voce ferebant:
Templa deumque adeo flammis urbemque iubebant


Primum vero carmen continuatis ornatum homoeoteleutis ab Augustino conditum esse dicitur; inscribitur „Psalmus contra partem Donati“. Ecce vv. 8ss.:

Abundantia peccatorum solet fratres conturbare.
Propter hoc Dominus noster voluit nos praemonere
Comparans regnum caelorum retuculo misso in mare.
Congregavit multos pisces omne genus hinc ent inde,
Quos cum traxissent ad litus, tunc coeperunt separare:
Bonos in vasa miserunt, reliquos malos in mare.


Ceterum quo magis quantitates syllabarum procedente tempore neglegebantur, eo aptiores ad carmina confirmanda poetae esse putabant versuum clausulas inter se consonantes.

Valete. Pr. Id. Mart.
Marcus Favonius Ursinus
 
Nuntii: 465
Nomen dedit: Sat 08 Iul, 2006 11.28
Location: Germania Inferior

Emitteby Rhumak on Merc 14 Mart, 2007 20.31

Marco spd

Quaeris, docte Germane, num quae dicimus rimas etiam homoeoteleuta vocari possint: me nescire respondere cogor, ratione quam protinus explico: quantum scio- sed certus non sum -, homoeoteleuton simplex similitudo finis verborum est in sua serie et singula (forsan ad illud rectius pertineat exemplum Martialis quod rettuli ultimum); rima item homoeoteleuton est, sed systemate donatum, sive cum aliis homoeoteleutis compositum: cum enim Dantes dicit:

(D.C., I, V, 1-6)

Così discesi del cerchio primaio
giù nel secondo che me 'n luogo cinghia
e tanto più dolor che pugne a guaio:

stavvi Minos orribilmente e ringhia
essamina le colpe e le peccata
giudica e manda secondo che avvinghia

homoeoteleuta non nuncupamus, sed potius rimas, quia cum aliis rimis sunt compositae: seu, plures formae homoeoteleuti neque una adest. Sic fit apud Lucretium et prius Horati:

Corpora sunt porro partim primordia rerum
partim concilio quae constant principiorum,
sed quae sunt rerum (assonantia) primordia nulla potest vis
stinguere; nam solido vincunt ea corpore demum (assonantia),

Di bene fecerunt inopis me quodque pusilli
finxerunt animi raro et perpauca loquentis

nec fit apud illud Martialis et alterum Horati, de quo Iuliae loquebar, neque apud istud a te relatum Enni et apud omnia exempla a te relata...

Caelum nitescere, arbores frondescere,
Vites laetificae pampinis pubescere,
Rami bacarum ubertate incurvescere.

ubi una est species rimae, sive, ut puto, rima non est, sed potius homoeoteleuton. Alioquin cur de rima postmodo in aevis dictum est, nec de homoeoteleuto loqui philologi perrexerunt?

Si ita est, rimam et homoeoteleuton hoc differre, quod prior homoeoteleuton aliis secundum quandam rationem relatum et compositum sit, alterum mera ac continuata unius speciei repetitio finium verborum, non igitur de homoeoteleuto quantum ad omnia exempla quae rettuli, praeter Martialem, loqui licet, sed de rima; sin alio differunt, vel haec saltem quam dico differentia doctis non decreta nec decernenda est, iure igitur ac merito nos potius de homoeoteleutis omnino loqui decuisse scripsti.

Vale quam optime.
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Emitteby Marcus Favonius Ursinus on Merc 14 Mart, 2007 21.11

Marcus Rhumaki s.p.d.
Quod ad homoeoteleuton et ad eam rem, quae lingua Theodisca „Reim“ appellatur, pertinet, secutus sum Henricum Lausberg doctissimum eloquentiae professorem Germanum. In libro, qui inscribitur „Elemente der literarischen Rhetorik“ (Monaci, ed. quarta, 1971), haec leguntur verba: „In die nachantike Poesie ist die Figur [sc. homoeoteleuton, MFU] als >Reim< eingegangen“ (§ 360, p. 115), id est „Poetae, qui post antiquam aetatem fuerunt, homoeoteleuti figuram posthac >Reim< appellatam receperunt“. Tantum satis. Optime vale. Pr.Id. Mart.
Marcus Favonius Ursinus
 
Nuntii: 465
Nomen dedit: Sat 08 Iul, 2006 11.28
Location: Germania Inferior

Emitteby Rhumak on Merc 14 Mart, 2007 22.10

Rhumak Marco sdp

Gratias pro dubio sublato. Certe mihipte nihilominus aliquid interesse videtur, utrum sustema ratioque repetitionibus insit an noenum, quod ut tantillum differant facere potest, sed meamet opiniost. Quapropter et ego tecum, nisi forte quis alis aliquid habeat quod ulterius dicat, quaestionem definitam et conclusam censere posse mi videor.

Vivavuve!
Πατρίους παραδοχὰς ἅς θ' ὁμήλικας χρόνῳ κεκτήμεθα, οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λόγος οὐδ' εἰ δι' ἄκρων τὸ σοφὸν ηὕρηται φρενῶν.
Quae tradita patribus coaeva temporis accepimus, ea nulla ratio destruet neque alta mens si repperit scientiam.
(Eur., Bacch., 201-3)
Rhumak
 
Nuntii: 691
Nomen dedit: Lun 12 Iun, 2006 13.49
Location: Latium

Next

Return to Alia themata

Qui adsunt

Users browsing this forum: No registered users and 1 guest

cron