YLE Colloquia Latina

Lucius Umbrius omnibus salutem dicit.

Sodales, dicite, quaeso, quod pretium fuerit pecuniae Romanorum?
Id est, quantum, exempli gratia, panis emere licebat per quiddam pecuniae?

Iacobus Lucio s.d.

Ave sodalis!

Si legere linguam anglicam potes, hanc paginam invise (http://vindolanda.csad.ox.ac.uk/). Multas tabulas de militum vitis Romanorum in Brittanii septentrione constitorum videris. Credo eam rem quam quaerit esse in hac pagina.

Vale!

M. Favonius L. Umbrio s.
Quod ad potestatem pecuniae attinet Romanae, ecce quae nuper legi:
Anno a.u.c. DCCLIX (anno p.Chr.n. VI) Romae mercennarius opera sua cottidie duodecim asses quaerebat. Panis litrumque vini uno emebatur asse.
Anno a.u.c. MLIV (a. p.Chr.n. CCCI) imperator Diocletianus „legem pretiis rerum venalium statuere conatus est“ (Lact. mort. pers. 7, 6): ovum uno, litrum vini XVI denariis emebatur. Operarius rusticus singulis mensibus DCCL circiter denarios quaerebat, praeceptor autem publicus tria milia DCCL.
Vale. V Id. Mart.


[Nonne scribi oportebat "De pecuniae Romanorum potestate"?]

Iacobus M. Favonio s.d.

Romani dinarios et asses et sesterces habeurunt - autem quibus in temporibus has alias pecunias usi sunt?

Vale!

M. Favonius Iacobo s.

De ratione pecuniaria Romana quam paucissimis haec:

Antiquissimis temporibus Romani pro pecunia primum pecore (cf. pecu-s ~ pecu-nia) usi sunt, deinde aere rudi, quod pro rei emptae pretio pendendum erat.

Tertio a.Chr.n. saeculo nova ratio pecuniaria instituta est:

I. aes:

aes grave – as libralis: 326 g (libra) -> bello Punico secundo: 27 g (uncia) -> initio saeculi a.Chr.n. primi: 13,5 g.

II. argentum:

denarius (ca. 4 g)-
primum 1 denarius = decem asses, qua de re den-arius (cf. deni) eiusque nota X,
deinde (saeculo a.Chr.n. secundo) 1 denarius = 16 asses.

Sestertius (< „semis tertius as“, id est 2 ½ asses; eius nota IIS vel HS):
1 denarius = 4 sestertii = 16 asses; 1 sestertius = 4 asses.

III. aurum:

1 aureus (ca. 8 g) = 25 denarii.

Haec hactenus. Si rem diligentius vis perspicere, libros adhiberi oportet.

Quam iucundissimum hebdomadae tibi exopto exitum.

M. Favonius sodalibus s.

Quod ad mercedes operariorum attinet, haec Diocletiani verba addenda esse censeo:

"Placet igitur ea pretia, quae subditi brevis scriptum designat, ita totius orbis nostri observantia contineri, ut omnes intellegant egrediendi licentiam sibi esse praecisam...
de mercedibus operariorum:
operario rustico pasto diurni *viginti quinque <denarios>
lapidario structori ut supra *quinquaginta
fabro intestinario ut supra *quinquaginta
calcis coctori ut supra *quinquaginta
...
pictori parietario ut supra *septuaginta quinque
pictori imaginario *centum quinquaginta
...
tonsori per homines singulos *duos".
(cf. A.H.Dessau, Inscriptiones selectae Latinae, MCMII, nr. DCXLII).

Valete. Idibus Martiis.

Aetivs sodalibvs sal.

Salvete omnes!
Nunc mentionem facere oportet , puto, de “Solidoâ€

Gastón Aeti ceterisque sal.

Vocabulum Hispanicum "sueldo" est, sed stricte non pecuniam sed mercedem significat.

Valete!