Post saevissimam contentionem inter partes, heri et hodie Italos suffragium ineunt. Numerus suffragantium valde deminutus apparet, immo non inmerito: una pars leges ad personam iubet, altera, ut consensum obitneat, sine ullo consilio, solum odium in partem adversam suscitare scit. Et in perprofunda crisi oeconomiae civitas iacet.
Una pars, iudicibus adiuvantibus, colloquia intercepta publicat, altera instrumenta communicationis detinet et suam propriam "veritatem" imponere conatur; vocibus dissidentibus ut taceant iubet. Sed non tacent.
De meretricibus, lenonibus, spadonibus; de adulteriis, corrupteliis, mercimonis publice disputant. De re publica minime, de oeconomia solum ut falsi numeris errores adversae partis demonstrent. Et duo deces centena milia Italorum sine muneribus agunt.
Tres urgentias habemus, id est: ratio annuorum, efficientia publicae administrationis et pondus fiscalis, sed nemo solutiones evidentes, quamvis inpopulares, proponere audet.
Rei publicae oblitus, in suburbano meo otiose diem Solis transcurro. Senecam nostrum distracte percurrens invenio:
Denique in illa rei publicae trepidatione, cum illinc Caesar esset decem legionibus pugnacissimis subnixus, totis exterarum gentium praesidiis, hinc Cn. Pompeius, satis unus adversus omnia, cum alii ad Caesarem inclinarent, alii ad Pompeium, solus Cato fecit aliquas et rei publicae partes. Si animo conplecti volueris illius imaginem temporis, videbis illinc plebem et omnem erectum ad res novas vulgum, hinc optumates et equestrem ordinem, quidquid erat in civitate sancti et electi, duos in medio relictos, rempublicam et Catonem. Miraberis, inquam, cum animadverteris
Atriden Priamumque et saevom ambobus Achillen;
utrumque enim inprobat, utrumque exarmat. Hanc fert de utroque sententiam: ait se, si Caesar vicerit, moriturum, si Pompeius, exulaturum.
Ubi es, Cato noster, ubi animum virtutemque tuam invenire possumus ut unus vocem suam extollat, non in Caesarem aut in Pompeium, non pro Caesare aut pro Pompeio, sed pro re publica?
Valete quam optume
