by Ericus Palmén on Sol 24 Apr, 2005 12.07
Ericus Palmén Gastóni ceterisque participibus colloquii ad hoc thema pertinentis s.p.d.
Ego quoque, cum hoc colloquium a Mercurio Hungarico incohatum esset, mecum deliberare coepi, quonam optime vocabulo LINK Anglicum Latine redderetur. Is de CATENA locutus est, eodemque vocabulo ipse ei respondens usus sum. Postea tamen dicti vocabuli apud scriptores Romanos usum investigans animadverti id apud illos plerumque in alia significatione adhiberi, e.g. Plautus, Menaechmi 79-81 ’Homines captivos qui catenis vinciunt / et qui fugitivis servis indunt compedes, / nimis stulte faciunt mea quidem sententiae, Cicero, 2. Or.Verr.5,41,106 ’Iste hominibus miseris innocentibus inici catenas imperat’, Caesar, Gall.1,47,9 ’Conantes dicere prohibuit et in catenas coniecit’, Horatius, Sat.2,7,70-71 ’Quae belua ruptis, / cum semel effugit, reddit se prava catenis?’ His plurimisque aliis locis CATENA instrumentum significat, quo alicui libertas eripitur, nec semantice procul abest ab heredibus suis hodiernarum linguarum (It. CATENA, Hisp. CADENA, Francogall. CHAÃŽNE, Angl. CHAIN etc.). Nunc igitur in usum interretialem potius suaserim NEXUM a redactoribus Nuntiorum Latinorum adhibitum, ut quo, quod sciam, numquam obstaculum aut impedimentum, ut catenā, exprimatur. Etiam VINCULUM, quod tu, Gastón, proponis, approbandum mihi videtur; namque id, licet saepe haud multum a CATENA semantice differat, tamen diversam quoque vim habere potest; e.g. apud Ovidium cerae alas Icari coniungentes sunt ’pennarum vincula’ (Metam.8,226) atque Cicero beneficium et gratiam ’vincla concordiae’ esse dicit (Fin.2,35,117) necnon alias eodem vocabulo translata vi utitur (e.g.Off.3,31,111, Or.Caecin.25,70). Pariter LIGAMEN et LIGAMENTUM a Marco Favonio commemorata bene conveniunt ad nexum interretialem exprimendum, CONIUNCTOR autem minus apte, cum potius hominem designet.
Equidem ”Hispanice incipiens” te, Gastón, interrogare velim, num substantivum Hispanicum LAZO ab usu interretiali omnino alienum sit, cum significationes translatae eius in quodam dictionario ita definiantur: ”Unión, vinculo, obligación. Más en pl.: rompió todos sus lazos...” - Curatote, ut Latinissime valeatis!
Ericus Palmén