YLE Colloquia Latina

Salvete!

Primo, lingua mea non optima est. Mene venenamus, quaeso?

Hic primus nuntio mihi est. Discipulus sum in anno sexto gymnasii in sectio latino-mathematica. Discipulus sum in classe "Latinitas Viva" in schola mea ab duos annos.
Septemdecim annos natus sum et habito in vico kapellen. In belgica est.
Anno proximo in symposio latino ibo in Italia. Cupido ibi multas res apprendere.

Amo legere, scribere, Catullus, Ovidius et cultura Latina.

Martinus

Martino s.p.d. B. Bernardus:

Gaudeo te nos hac in aerea interretali invenisse, Martine! Tirones, discipuli, magistri, experti -- omnes hic libenter accipimus! Cura ut valeas!

BB

Iulia Martino et Bernardo s. p.d.

Colatisne latinitatem vivam in schola, Martine? Numquam ante de re simili audivi, gaudeo autem esse vobis facultas ubi hoc facere potestis. Ego numquam in schola re vera sermone Latino usa sum, solum semel amico chartam postalem scripsi.
Non te venenemus, si mendose scripseris, quia omnes mendose scribimus, alius plus, alius minus facit menodum, sed omnes scribendo discimus.
Ceterum et ego valde diligo auctores, quos enumeravisti. Dic: Quid est poema Latinum tibi carissimum? Diligo Catulli carmen tertium de passere:
"Lugete, o Veneres Cupidinesque,
et quantum est hominum venustiorum:
passer mortuus est meae puellae,
passer, deliciae meae puellae,
quem plus illa oculis suis amabat.
nam mellitus erat suamque norat
ipsam tam bene quam puella matrem,
nec sese a gremio illius movebat,
sed circumsiliens modo huc modo illuc
ad solam dominam usque pipiabat.
qui nunc it per iter tenebricosum
illuc, unde negant redire quemquam.
at vobis male sit, malae tenebrae
Orci, quae omnia bella devoratis:
tam bellum mihi passerem abstulistis
o factum male! o miselle passer!
tua nunc opera meae puellae
flendo turgiduli rubent ocelli."


Vale quam optime!
Gottingae (in Germania), a. d. X. Kal. Oct.

Martinus Iulia s.p.d.,

Ita est, in schola mea sunt sessiones latinitati vivae. Magister meus hic facit in die Iovis (non certe sum de nominibus dierum, est diem quartum ).

Poema mihi carissimum carmen quintum Catulli est;

Vivamus, mea Lesbia, atque amemus,
rumoresque senum severiorum
omnes unius aestimemus assis.
soles occidere et redire possunt:
nobis cum semel occidit brevis lux,
nox est perpetua una dormienda.
da mi basia mille, deinde centum,
dein mille altera, dein secunda centum,
deinde usque altera mille, dinde centum;
dein, cum milia multa fecerimus,
conturbabimus illa, ne sciamus,
aut nequis malus invidere possit,
cum tantum sciat esse basiorum.

Etiam oravi et transtuli amicae meae quae linguam latinam non loquitur et id amavit maxime!

Vale,
Martinus

Herimannus Martino et omnibus sal. d.

Quia Catulli versus in colloquia nostra redierunt, facere non possum quin aliquid huius mihi dilectissimi auctoris vobis proponam. In corde meo etiam nunc resonat carmen LI, quod Catullus Latine reddidit a Sappho et suavitate ditavit:

"Ille mi par esse deo uidetur,
ille, si fas est, superare diuos,
qui sedens aduersus identidem te
spectat et audit
dulce ridentem, misero quod omnis
eripit sensus mihi: nam simul te,
Lesbia, aspexi, nihil est super mi
vocis in ore.
lingua sed torpet, tenuis sub artus
flamma demanat, sonitu suopte
tintinant aures. gemina et teguntur
lumina nocte.
otium, Catulle, tibi molestum est:
otio exsultas nimiumque gestis:
otium et reges prius et beatas
perdidit urbes."

Valete!

Novocomi, a. d. IX Kalendas Octobres

Martino, Iuliae, Herimmano s.p.d. B. Bernardus.

Qua dilectione poetae carmina magni Catulli in pectore habeo! Maximi momenti nonnullis eiusdem a vobis praepositis, non facere possum quin illud eius dilectissimum a me ante oculos nostros praebeam. Illud tam gustate quam illa a vobis iam recitata libentissime gustavi!

Miser Catulle, desinas ineptire,
et quod vides perisse perditum ducas.
Fulsere quondam candidi tibi soles,
cum ventitabas quo puella ducebat
amata nobis quantum amabitur nulla.
Ibi illa multa cum iocosa fiebant,
quae tu volebas nec puella nolebat,
fulsere vere candidi tibi soles.
Nunc iam illa non vult: tu quoque impotens noli,
nec quae fugit sectare, nec miser vive,
sed obstinata mente perfer, obdura.
Vale puella, iam Catullus obdurat,
nec te requiret nec rogabit invitam.
At tu dolebis, cum rogaberis nulla.
Scelesta, uae te, quae tibi manet uita?
Quis nunc te adibit? cui videberis bella?
Quem nunc amabis? Cuius esse diceris?
Quem basiabis? Cui labella mordebis?
At tu, Catulle, destinatus obdura.


Valete amici!

BB

Spartacus Beato Bernardo sal.

Bene fecisti, bene facis, Bernarde, tibi gratulor. Catullum quoque diligo, sed quisnam tales res non diligere possit? Estne talis homo? Dubito an homines tam sine sale sint ...

Si amplius de hoc themate hoco loco legere vis, Iulia et ego paululum de Catullo nuper scripsimus (vidi Florilegium scriptorum latinorum, quaeso).

Si contra, plura de Catullo narrare vis, laetor! Iam exspectans finem faciam.


Vale!

Marco s.p.d. B. Bernardus:

Gratias quoque tibi, Marce, pro gratulationis verbo. Ne autem deludamur! Sunt vere multi homines qui sine sale vivant atque carmina Catulli illaque aliorumque auctorum praestantissimorum numquam legerint neque legere cupiant. Tibi tamen assentio -- nondum re vera vixerunt si nondum Catulli nostri poemata inspexerunt. Sed tu, Marce, et tu, Iulia ... vivamus (atque amemus)! Spero fore ut mox verba vestra de Catullo carminibusque eius iam scripta inspicere possim. Interea, valete amici!

BB

Iulia sodalibus, imprimis Martino, Bernardo, Spartaco, Herimanno sal.

Semper miror quot Catulli Carmina citantur, si quis coeperit de hoc themate loqui. Ob eam causam non dicere possum, quid sit mihi carissimum: Tam multa sunt eadem qualitate, et qualitate quidem optima! Multa iam recitavi in florilegio nostro (puto pagina secunda vel tertia), multa accederunt, multa restant, ut citentur. Suadeo tibi, Martine, ut perscrutaris id florilegium, in quo multa loca inveni mihi ante ignota, quae tamen nunc valde amo.
Invideo solum iis, qui etiam hodie carmina possunt scribere Latina: Semel conata sum, et post dimidium horae habui epigramma, in quo una syllaba non fuit apta, et nullum aliud verbum nec aliam modum dicendi inveniebam hexametris aptum.
Iam legistis Horatii carmina, Martine? Inter quibus etam pulcherrima sunt, quorum unum in florilegio citabo.

Valete.
Gottingae, die natali Augusti (i.e. ante diem IX. Kal. Oct.)

Spartacus, grata mentione de versibus Catulli incitatus, Bernardo et Iulae omnibusque operam eiusdem diligentibus sal.


Poemata fere Catulli, Bernarde, ut iam scis, ego quoque diligo. Ista sunt mihi pergrata perque iucunda. Est poeta ille sine dubio mirabilis, versusque eius tum summo ingenio praediti tum facile intellectu, vere paradoxon!, mihi sunt. Omitto iam plura de dilectione mea narrare, si aliquando opera ipsius legendo, quae sunt innumerabilia.

Ingrediar mox ad ea, quae stilu singulari suo mihi placuit. Quid censetis, amici, nisi omnino artem poeticam?


LXXII. ad Lesbiam

DICEBAS quondam solum te nosse Catullum,
Lesbia, nec prae me uelle tenere Iouem.
dilexi tum te non tantum ut uulgus amicam,
sed pater ut gnatos diligit et generos.
nunc te cognoui: quare etsi impensius uror,
multo mi tamen es uilior et leuior.
qui potis est, inquis? quod amantem iniuria talis
cogit amare magis, sed bene uelle minus.



Valete!

M. Favonius carminum Latinorum amatoribus, imprimis Iuliae sal.
Cum iis legerem invidere te, Iulia, qui etiam hodie carmina possint scribere Latina, in mentem mihi venit corpus operum, quae ad carmina Latina condenda pertinent. Editum est a Brad Waltonio, clarissimo nostrae aetatis poeta Latino, compositumque ex his libris:
o Charles Anthon, A System of Latin Versification in a Series of Progressive Exercises, Including Specimens of Translation from English and German into Latin Verse for the Use of Schools and Colleges. New York: Harper and Brothers, ca. 1845.
o H.Lee-Warner, Hints and Helps for Latin Elegiacs. Oxford: Clarendon Press, 1885.
o J.H. Lupton, An Introduction to Latin Elegiac Verse Composition. London: Macmillan and Co., 1888
James Tate, Richmond Rules to Form the Ovidian Distich with Some Hints on the Transition to the Virgilian Hexameter. London: Bell and Daldy, 1861.
Qui thesaurus venit a Brad Walton (http://suberic.net/~marc/schnur.html)
Ipse ad manum habeo. Magno vobis usui fore arbitror.
Valete.
IX K. Oct.


PS "salviti sint":

Herimannus amantibus Catulli

Non tantum amorem, sed etiam vita suam narravit Catullus. Me iuvat hoc carmen commemorare, quod Asiae terras percurrens poeta noster confecit, quo militia vocavit. Illum insolite novorum locorum cupidum invenimus, nec non more solito amicitiae cultorem.

XLVI.

"Iam uer egelidos refert tepores,
iam caeli furor aequinoctialis
iucundis Zephyri silescit aureis.
linquantur Phrygii, Catulle, campi
Nicaeaeque ager uber aestuosae:
ad claras Asiae uolemus urbes.
iam mens praetrepidans auet uagari,
iam laeti studio pedes uigescunt.
o dulces comitum ualete coetus,
longe quos simul a domo profectos
diuersae uarie uiae reportant."

Iam tenebrae suadent: exspectat suave cubile.

Novocomi, a. d. VIII Kalendas Octobres.

B. Bernardus sal. Herimanno utentibusque omnibus:

Bene, Herimanne, fecisti nostros animos advertens ad carminum themata Catulli quorum non raro obliviscimur. Loca enim aliena necnon amicitia ei magni momenti fuerunt. Non possum quin animadvertam ad nomen Nicaeae in versiculis a te commemoratis cum urbs praestans fuerit in historia Christiana propter concilium anno CCCCXXV illic convocatum. Nomine in carmine dicto, reminiscor quam proximae sint litterae classicae et Christiani cultus historia, tametsi longum temporis spatium fuisset inter Catulli dies et dies Concilli.

Valete!

Iulia omnibus Catulli amatoribus sal.

Pulcherrimum nobis proposuisti poema, mi Herimanne! Revertamur tamen ad Lesbiam, ob eam quidem causam, quia carmina naturalia Catulli mihi pro dolore adhuc sunt ignota: In schola legimus solum carmina de amore suo Lesbiae et aliqua carmina impudentia in Ciceronem, Caesarem aut alios poetas.
Accipite ergo carmen LXXVI:

"Si qua recordanti benefacta priora voluptas
est homini, cum se cogitat esse pium,
nec sanctam violasse fidem, nec foedere nullo
divum ad fallendos numine abusum homines,
multa parata manent in longa aetate, Catulle,
ex hoc ingrato gaudia amore tibi.
Nam quaecumque homines bene cuiquam aut dicere possunt
aut facere, haec a te dictaque factaque sunt.
Omnia quae ingratae perierunt credita menti.
Quare iam te cur amplius excrucies?
Quin tu animo offirmas atque istinc teque reducis,
et dis invitis desinis esse miser?
Difficile est longum subito deponere amorem,
difficile est, verum hoc qua lubet efficias:
una salus haec est. Hoc est tibi pervincendum,
hoc facias, sive id non pote sive pote.
O di, si vestrum est misereri, aut si quibus umquam
extremam iam ipsa in morte tulistis opem,
me miserum aspicite et, si vitam puriter egi,
eripite hanc pestem perniciemque mihi,
quae mihi subrepens imos ut torpor in artus
expulit ex omni pectore laetitias.
Non iam illud quaero, contra me ut diligat illa,
aut, quod non potis est, esse pudica velit:
ipse valere opto et taetrum hunc deponere morbum.
O di, reddite mi hoc pro pietate mea."

Valete.
Gottingae, a. d. VIII. Kal. Oct.

Iulia iterum omnibus sal.

Iterum legens poemata vestra ("Iam ver ..."), mihi venit in mentem Horatii carmen I, IX, in quo aeque agitur de anni tempore:

"Vides ut alta stet nive candidum
Soracte nec iam sustineant onus
silvae laborantes geluque
flumina constiterint acuto?

Dissolve frigus ligna super foco 5
large reponens atque benignius
deprome quadrimum Sabina,
o Thaliarche, merum diota.

Permitte divis cetera, qui simul
stravere ventos aequore fervido 10
deproeliantis, nec cupressi
nec veteres agitantur orni.

Quid sit futurum cras, fuge quaerere, et
quem fors dierum cumque dabit, lucro
adpone nec dulcis amores
sperne, puer, neque tu choreas, 15

donec virenti canities abest
morosa. Nunc et Campus et areae
lenesque sub noctem susurri
composita repetantur hora,

nunc et latentis proditor intumo 20
gratus puellae risus ab angulo
pignusque dereptum lacertis
aut digito male pertinaci."

Finis Catullo placuisset, si eo tempore adhuc vixisset...

Valete. Eodem die.

P.S. Audivi aliquem discipulum prima verba ita transtulisse: "Siehst du, wie der alte Kandidat Sokrates im Schnee steht?" (Videsne, ut senex candidatus Socrates stat in nive?) O tempora!