YLE Colloquia Latina

Ericus Iuliae s.d.p.
Fac mihi ignoscas, Iulia, quod prae compluribus muneribus urgentibus nondum spatium inveni "definitivam" electionem meam decernendi. In animo habeo praeter cetera hic breviter carmen II 10, Licinio dedicatum proferre, quo unum e potissimis cogitationibus Horati, "aurea mediocritas", iure laudatur:

Rectius vives, Licini, neque altum
semper urgendo, neque, dum procellas
cautus horrescis, nimium premendo
litus iniquum.

Auream quisquis mediocritatem
diligit, tutus caret obsoleti
sordibus tecti, caret invidenda
sobrius aula.

Saevius ventis agitatur ingens
pinus et celsae graviore casu
decidunt turres, feriuntque summos
fulgura montes.

Sperat infestis, metuit secundis
alteram sortem bene praeparatum
pectus. Informes hiemes reducit
Iuppiter; idem

summovet. Non, si male nunc, et olim
sic erit; quondam cithara tacentem
suscitat Musam neque semper arcum
tendit Apollo.

Rebus angustis animosus atque
fortis appare; sapienter idem
contrahes vento nimium secundo
turgida vela.

Quanti Horatius auream mediocritatem aestimaverit, etiam quaedam alia carmina eius ostendunt - ante omnia carmen II 3 Dellio, "desultori bellorum civilium" dedicatum, cuius in primis strophis poeta ei suadet, ut et "rebus in arduis" aequam et "in bonis ab insolenti temperatam laetitia" mentem servare meminerit. Pariter quodam Epistularum loco (I 18,9) dicit: "Virtus est medium vitiorum et utrimque reductum". Idem poetas quoque monet, ne separatim utili neve dulci adeo faveant, ut alterutrum altero expellatur: "Omne tulit punctum, qui miscuit utile dulci" (Ars poetica 343). Fortasse nonnisi unum est genus mediocritatis, quod Horatius aureum esse omnino neget: "Mediocribus esse poetis / non di, non homines, non concessere columnae" (Ars poetica 372-373).
Denique breviter enumero octo carmina Horati a me in hac area tractata, quae in certamen offero: I 18, I 19, I 33, I 37, II 10, III 9, III 21, IV 7 - repetens quidem id, quod iam antea saepius dixi: quae vena poetica alicuius feliciter in lucem protulerit, saepissime inter se adeo esse incomparabilia, ut ea publico certamini subicere mihi prope vis iis illata esse videatur. "Sunt, quos curriculo pulverem Olympicum / collegisse iuvat metaque fervidis / evitata rotis palmaque nobilis / terrarum dominos evehit ad deos" (Horatius, Carmen I 1,3-6); sed ego non sum unus ex iis. Optime valeto!

Phlebas Iuliae optimae sodalibusque omnibus salutem.

Tertium eligo carmen breve sicut vita mortalium.

I, XI

Tu ne quaesieris (scire nefas) quem mihi, quem tibi
finem di dederint, Leuconoe, nec Babylonios
temptaris numeros. Vt melius quicquid erit pati!
Seu pluris hiemes seu tribuit Iuppiter ultimam,
quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare
Tyrrhenum, sapias, uina liques et spatio breui
spem longam reseces. Dum loquimur, fugerit inuida
aetas: carpe diem, quam minimum credula postero.

Valete quam optume

Iulia sodalibus sal.

Electa sunt, si recte computavi, haec XXIV carmina:

libri primi 3, 9, 11, 14, 15, 18, 19, 23, 24, 33, 34, 37
libri alterius 3, 10, 13, 14
tertii libri 1, 8, 9, 13, 18, 21, 30
quarti libri 7

Quibus nunc vos oro ordinem imponere puncta assignando. Cum numerus viginti quattuor carminum maior sit, quin omnes una numerentur, unusquisque colludentium poemata decem poemata eligat, ita ut dilectissimo X punctos attribuat, secundo IX et ita porro, decimo autem unum. E carminibus, quae plurima punctorum obtinuerunt, postea octo victores duellis certent.

Quaeso quam plurimi vestrum vota dent, ut iucundior fiat ludus!!! Imprimis Noricum et Mercurium hortor, ut iterum aliquid scribant!

Valete.

Marcus Iuliae certaminis magistrae optimae sal.

Ecce carminum ordo a me institutus:

p. --- c.

10 - 1, 11
9 - 1, 9
8 - 2, 14
7 - 2, 3
6 - 2, 10
5 - 3, 13
4 - 1, 34
3 - 1, 23
2 - 3, 1
1 - 1, 37

Cura ut valeas. Non. Apr. Crefeldiae.

Ericus Iuliae s.d.p.
In indice tuo revera viginti tria, non viginti quattuor carmina enumeravisti; nam carmen I 23 bis commemoravisti. Hic exiguus lapsus computandi tamen ipsum certamen nihilo difficilius reddit; satis superque carminum habemus, e quibus singuli sodales dena "optima" sive sibi maxime placentia eligant. E carminibus infra enumeratis sex a me ipso, quattuor ab aliis proposita et commentata sunt:

10 puncta: IV 7
9 puncta: II 14
8 puncta: II 10
7 puncta: I 37
6 puncta: I 14
5 puncta: III 13
4 puncta: I 33
3 puncta: I 15
2 puncta: I 19
1 punctum: III 21.

Cum in conventu publico de aliqua re ambigitur neque participes ad consensum videntur pervenire posse, suffragio decerni solet, utra sententia ab altera victoriam reportet; totidem vero participibus utramque sententiam sustinentibus plerumque praesidis sententia vincit, nonnumquam autem ad sortiendum confugere necesse est. Ita mihi saepius quam semel agendum fuit carmina supra memorata comparanti et alterutri binorum priorem locum concedere conanti. Nihilo minus hic vides, quid denique decreverim. Optime valeto!

Iulia Erico Marcoque amicis suis Horatianis s.p.d.
Erice, gratias, quod errorem illum animadvertisti. Profecto carmen I, 23 bis enumeravi, carmen autem I, 24 praeterii in enumeratione. Cuius lapsus humiliter veniam peto. Licet vobis certe selectionem revisere, si etiam illi carmini locum quendam concedere velitis.
Valete!

Iulia iterum amicis suis sal.
Videte, quomodo ego puncta distribuerim:

X: I, 9
IX: I, 3
VIII: III, 1
VII: III, 9
VI: II, 3
V: III, 13
IV: I, 24
III: I, 14
II: I, 15
I: II, 14

doleo solum ob carmina, quae praetermittenda fuerunt, at - ludimus quidem!
Valetote quam optime!

Stutgardiae, postridie Nonas Apriles.

Phlebas Iuliae ludi magistrae optimae sodalibusque omnibus salutem.

Difficili dilectui finem posui: ecce puncta.

Puncta 10: IV, 7 Diffugere niues, redeunt iam gramina campis…
Renovatio naturae mortem postulat: "Inmortalia ne speres, monet annus et almum quae rapit hora diem".

Puncta 9: I, 11 Tu ne quaesieris (scire nefas) quem mihi, quem tibi …
Brevitas vitae in brevitate carminis: "Dum loquimur, fugerit inuida aetas…"

Puncta 8: I, 3 Sic te diva potens Cypri …
Timor potentiae maris: "nec timuit praecipitem Africuum decertantem Aquilonibus nec tristis Hyadas nec rabiem Noti" et audacia hominum: "Nil mortalibus ardui est"

Puncta 7: III, 13 O fons Bandusiae, splendidior vitro …
Insensibilis divinitas naturae sacrificium vitae sentientis quaerit. Solum verba immortalem synthesin faciunt.

Puncta 6: II, 14 II, 3 Aequam memento rebus in arduis ...
Thema simile II, 14 (Eheu fugaces …),sed mea humillima opinio, felicius tractatum.

Puncta 5: III, 18 Faune, Nympharum fugientum amator …
Vitalitas naturae et pulcherrima descriptio autumnalis: sensus religionis antiquorum.

Puncta 4: I, 9 Vides ut alta stet niue candidum …
Focus et vinum frigorem dissolvunt: "Dissolue frigus ligna super foco large reponens"; quasi focum mirans de brevitate vitae cogitat: "…donec uirenti canities abest morosa".

Puncta 3: I, 14 O nauis, referent in mare te noui fluctus …
Fragilitas navis.

Puncta 2: II, 10 Rectius uiues, Licini, neque altum …
Aurea mediocritas.

Punctus 1: III, 21 O nata mecum consule Manlio …
Eleganter vinum laudat.

Valete quam optume.

A.d. IV Id. Apr. Mediolani

Iulia colludentibus s.p.d.

Haec post secundam periodum puncta habemus:

I, 9 - XXIII
III, 13 - XXII
IV, 7 - XX
I, 11 - XIX
II, 3 - XIX
II, 14 - XVIII
I, 3 - XVII
II, 10 - XVI

I, 14 - XII
III, 1 - X
I, 37 - VIII
III, 9 - VII
I, 15 - V
III, 18 - V
I, 24 - IV
I, 33 - IV
I, 34 - IV
I, 23 - III
I, 19 - II
III, 21 - II
I, 18 - 0
II, 13 - 0
III, 8 - 0
III, 30 - 0

Prima octo carmina duellatim inter se certabunt, quae ita congregare ausim:

I, 3 - III, 13
I, 9 - I, 11
II, 3 - II, 14
II, 10 - IV, 7

Septimana igitur proxima vos oro, ut in primorum duorum carminum duello suffragia detis, causas electionis afferentes, ut solitum est.

Valete!