YLE Colloquia Latina

Olim iam carmina et cantica in latino traduxi.
Ecce:

Carmen Liopardi "INFINITUM" (Poesia di Leopardi "L'Infinito")

Hic collis solus semper carum fuit,
et haec saepes, qui ad tanta parte
aspectus horizonis ultimi excludit.
Sed sedendum et aspiciendum, spatia
Interminata illic illa, et silentia
Maxima, et quies profondissima
Ego in cogitationem mihi fingo; ubi in exigo
Cor non horrescit. Ut ventus
In haec plantas audio strepere, ego ille
Silentium infinitum haec voci
Venio comparandum; et aeternum mihi subvenit,
et tempes mortes, et praesens et viva, et
sonus illae. Sic haec
immensite cogitatiem meum abicit:
et mihi dulcem est in hic mare impingere.

CANTICA POOHI (Canzoni dei Pooh)

TANTA CUPIDITAS ILLAE (Tanta Voglia di Lei)

Ex moves te quod mihi
num hominem non erit
sed iactus qui debeo relinquere te scio
inter unam partem ego veniam.

Et unum verbum tu non dicis
plus parva quam maxime tu est
in silentio lintea mordebis
scis qui non ignosces.

Displicet mihi debeo vadere
meus locus ibi est
meum amor potest movere
quis calefacet illa?

Morosa amica uni vesperis
ego persolvam
cutis tui ignota et sincera
sed in mente tanta
tanta cupiditas illae est.

Illa movet et manus sua
dulciter me quaerit
et in somno stat quaersitum lente
hominem suum qui non est.

Displicet mihi debeo vadere
meus locus ibi est
meum amor potest movere
quis calefacet illa?

....

In mente tanta
tanta cupiditas illae est.

Oculos solum punctum claudo
porta tua iam clausa est
qui res gravis erat habeo intellectum:
meus locus solus ibi est.

ANNUM, LOCUM, HORA (L'Anno, il posto, l'ora)


Annum Septuaginta Tres,
locum Caelum Articum,
hora sensum non habet,
in aestate semper diluculum est.
Occursus omnis dies cum immensitate,
credo finisse hic.
Res quae in excelso volabat iam non plus volat,
et cado deorsum.

Traduzione:

L'ANNO IL POSTO L'ORA (1973)

L'anno il settantatrè,
il posto il cielo artico,
l'ora che senso ha,
d'estate è sempre l'alba.
L'incontro di ogni giorno con l'immensità,
credo finisca qua.
Ciò che volava in alto ormai non vola più,
e sto cadendo giù.

HOMINES SOLI (1990) - VICTOR SAN REMI


Deus Urbium
et Immensitatum,
si verus est te es
et maius quam nos peragraverat,
videmus si possumus
hanc vitam discere,
et utinam eam mutare,
ante nostram mutationem.
Sed Deus Urbium
et immensitatum,
utinam tu es,
et quaestiones non habes,
sed hic in caelo non sumus,
et si homo filum amittit,
solum homo solus est.


Traduzione:
Dio delle città
e delle immensità
se è vero che ci sei
e hai viaggiato più di noi
vediamo se si può
imparare questa vita
e magari un po' cambiarla
prima che ci cambi lei.
Ma Dio delle città
e delle immensità
magari tu ci sei
e problemi non ne hai,
ma quaggiù non siamo in cielo
e se un uomo perde il filo,
è soltanto un uomo solo.

CANTICUM LIGABUEI:

DIES DIERUM (Il giorno dei giorni)

Super lucem tenes mihi,
faces videre tibi melior,
amorem vel sexum facerre
hic partem non plus est.
Fortunam basias mihi
Verba qui iam scis basias mihi,
sanguinem dum circumagit basias mihi.

Consulta perventum es,
tamquam amorem nobis fricat
constituta dat
et post ubi cupit is venit.
In hic tempore flas
semper incensum tenes ille
plus qui cupis.

Qui sumus inter diem dierum,
sine plus termini.
Dies Dierum,
totus ex facere
nihil ex amittere.

Super vitam tenes mihi,
aliquid amor coniungit,
solus affectuum vivere
et hebetem non tribuit.
Omnis minutus plenus est
Omnis minutus verus est
si tu est.

Qui sumus inter diem dierum,
sine plus termini.
Dies Dierum,
Tempores, Saecula,
Lacrimae, Horrores.

Salta
Femina sicut terram
Femina sicut bellum
Femina sicut pacem
Femina sicut crucem
Femina sicut vocem
Femina sicut scis
Femina sicut cupis

Femina sicut sortem
Femina sicut mortem
Femina sicut vitam
Femina sicut ingressus
Femina sicut exitus
Femina sicut chartae
Femina sicut scis
Femina sicut cupis.

Qui sumus inter diem dierum,
sine plus termini.
Dies Dierum,
totus ex facere
nihil ex amittere.

Femina sicut terram
Femina sicut bellum
Femina sicut pacem
Femina sicut crucem
Femina sicut vocem
Femina sicut scis
Femina sicut cupis.

Et, postremo, canticum Adriani Caelentani, sed in graecus est:

ΓΛΑΥΚΟΣ (Azzurro)

Ζητεω θερος πας ετος
και εξαιφνης εστι εκει
εστι αποκορει προς αιγιαλους
και ειμι μονος εκει εν πολεω
ακουω σαλπιζειν επι οροφων
ορνιθα ως οιχεται.
Γλαυκος
ημερα εστι αγαν γλαυκη
και μακρα δια εμε.
Αιστανομαι ως ουκ εχω εννοιαι
ανευ σου.
Τοτε σκεδον σκεδον λαμβανω πλοιον
και ηχω ηχω προς σε.
Αλλα πλοιον επιθυμιων
εμων εννοιων διαφορως βαινει.

Traslitterazione in caratteri latini:

GLAUKOS
(Adrianos Kailantanos - 356 a.C.)

Zeteo Theros pas etos
kai exaifnes esti ekei
esti apokorei pros aighialus
kai eimi movos ekei en poleo.
Akuo salpizein epi orofon
ornitha os oiketai.
Glaukos
emera estì agan glauke
kai makra dia eme
Aistanomai os uk eko ennoiai
aneu su.
Tote skedon skedon lambano ploion
kai eko eko pros sè
allà ploion epitiumion
emon evvoion diaforos bainei.

TRADUZIONE:
Cerco l'estate tutto l'anno
e all'improvviso eccola qua
lei è partita per le spiagge
e sono solo quassù in città.
Sento fischiare sopra i tetti
un uccello che se ne va.
Azzurro
il giorno è troppo azzurro e lungo per me
mi accorgo di non avere più pensieri senza di te
e allora io quasi quasi prendo la nave
e vengo vengo da te
ma la nave dei desideri
dei miei pensieri all'incontrario va.



Caput frigidum habeo!!!

Omnibu spd

Vobis proponere volui unum carminum mi carissimorum Francisci Guccini, cantoris italici, quod "Canzone quasi d'amore" (Carmen paene amantis) inscribitur. Quamvis longum et forsitan mendis meis, quibus indulgenter ignoscatis oro, inquinatum, legi valde dignum est, ut puto. Quod ad me, conatus sum nec verbatim nec nimis libere vertere, sed sat verbatim ut sensus totus intellegeretur et sat libere ut concinnitas musica carminis pristini non perderetur: nam censuerim versori bono non sensum modo, sed etiam rhythmum vertendum esse (seu non necessario idem servare vel potius, si oportet, "vertere" ut in verba fecerat). sed ne vos morer, ecce igitur carmen.

Iam non requiram, quae invenio minus,
verba, ut tibi res fer vetulas novam
vestem induens, ut vana narrem,
quae soleo intus habere, ut inde

postrema mente praeteritis seram,
dum huc usque vivo per memoranda, dum
huc usque ludo cum diebus
temporibusque meis moratus.

Mavisne dicam caesariem meam
iam nunc brevem esse, an navibu iam meis
paene esse clusum quemque portum?
Multa loquor, careo ac fidebus:

Me gloriari nec cupidus fui
meaque vita, quae riget artior
constricta tamquam artus suismet
comparibus digitus pedum stat.

Notae tibi sunt scilicet haece res,
cum simus omnes e simili statu,
qui vivit ex curis eisdem et
perpetitur serie dierum;

cum simus omnes soli et habemus hanc
fortunam, ut actorum eloquiive nos
nitamur inferno volatu,
gallus uti volat, ut volemus.

Nil ipse possum tuque minus potes:
fastu senex sum; meque sinu moves
(huius pudet me paene verbi)
tam penite ut lacriment ocelli,

Ast una vita est: quam caveamus in
vulgi tributum amittere neu qua pars
nobis profusa inter tributa
sit patientibu somniorum.

par atque dispar vespera volvitur,
nil inde sentis vim tibi perditam
vultus requirendo, tui nil
qui memorantur, et induendo

vestis vetustas experientiae
cuivis adaptas, dum sapientiam
sectare, vel sectare quantum
obprobrium lateat per actum.

Quo ibis? quo et isti iam? tibi si voles
tritum per usum isthoc dabo taedium: hoc
serves memor: norisque taedia
alterius pretio carere.

Carmenque pergo scribere, cum domo
frustrationes solvere: fingo me
sensisse vivendum esse amare
cumbere, ali, legere et fricare.

Franciscus Guccini

____________________________________________________

lingua pristina:

Non starò più a cercare
parole che non trovo
per dirti cose vecchie
con il vestito nuovo

e raccontarti il vuoto
che al solito ho di dentro
per partorire il dopo
vivendo sui ricordi

giocando coi miei giorni,
col tempo.

O forse vuoi che dica
che ho i capelli più corti
o che per le mie navi
son quasi chiusi i porti?

Io parlo sempre tanto
ma non ho ancora fedi:
non voglio menar vanto
di me o della mia vita

costretta come dita
dei piedi.

Queste cose le sai
perch

Ericus Palmén omnibus sodalibus s.d.p.
Hodierno die Valentini, postridie Idus Februarias ( = 14.2.), quattuor versibus Finnicis infra positis salutatus sum:
Vain syd

Ericus Palmén omnibus sodalibus s.d.p.
Hodie, die tertio decimo mensis Martii anni 2007, sexaginta septem elapsi sunt anni e finito hiberno quod dicitur bello inter Finnos et Russos per centum quinque dies (30.11.1939 – 13.3.1940) gesto. De hac via dolorosa libertatis Finnorum non solum poeta praeclarus Yrj

Iulia Erico s.p.d.
Gratias tibi plurimas, care Erice, pro versibus et explicationibus de via dolorosa libertatis Finnorum. Nuntio tuo proximum praeterito scito me maxime commotam esse. Utinam talia numquam iterum fiant!!!
Vale!

Erico spd

Proximi secli phaenomenon princeps nullo neganti dictatura est: prima eius parte Russi communistarum, Germani de Hitler, nos de Mussolini dictaturam passi sumus; media parte dictaturam terroris, bello frigido mundum bipertienti, pluribus uno bellis nuclearibus inter Americam et Russiam oriri periclitatis minimi nulliusve momenti rationibus; ultima parte dictaturam quae dicitur mercati passi sumus et usque patimur. Fascistae Communistaeque se populo libertatem tributuros autumabant; bellum frigidum libertati defendendae instructum dicebatur; dictatura mercati, quae unius causa petrolei sanos populos mactare non dubitat, sese recta libertatem ipsam esse nuncupat. Libertas lemur dealbatum pro dolor usque saepius est rebu veris et vivis, sed cruentis, tegundis usque aptius; et vera libertatis requisitio, quaest quam solummodo populi requirunt et propugnant, a somnio candido in illud ipsum lemur cruentum semper vertitur, et illa ipsa pugna refugium dictatoribu praestat.

Ne autem nimio maerore afficiamur, ut vero citra lacrimas, ut populum decet, potentibus irridere discamus, et more populi, seu lusu iocoque, carmen cantoris gallici Brassens huc fero saturniis versibus, ut thema iucundum vocemque carminis lepidam decet, cantatum.

LE GORILLE

Vrbis forum frequentans cum admiratione
ingentem conspicit plebs simiam theatri;
paro pudoris usae concursae matronae
belvam spectant non dico quo modo locoque.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
Ex improviso ferrum belva liberatur
repente fractum hiando perperam seratum.
Exit fera atque dicit: "Isto liberabor!"
statusque virginalis illi cogitatust.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
Feram qui possidebat currit obstrepitque:
"Cave: parem suam ista numquam enim cognovit:
confundet ideo forsan belvas atque civis!!"
Praesentes ecce quoquo cursitare versum
secernunt et matronae somnium atque factum.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
Plebs huc et huc recurrit festinatione
solique anus morantur ac iudex togatus:
cum ceteri procul essent bestia properavit
ac saltibus quaternis venit ad moratos.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
"Vah", suspirat matrona, "diligi me nunc iam
est admodum res mira nec sperata vero!"
"Vt simiis confundar" flatu tento iudex
"mehercle! - cogitavit - haud fiet profecto!":
quae rem secuta sunt em se falsum probabunt.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
Si quis vestrum deberet ad murum constrictus
anum aut magistratum elegisse, quem stupraret,
scio bene utrum mallet, sed, quamvis se belle
fututione gestat, bestia ista noenum
urbanitate, mente gustibusque excellet.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
ano nam a se remota, vergit ad togatum,
emque in magnum provolvit, aure capta, pratum:
quod herba in alta factumst dixe, proh, non possum,
narratio atqui risum concitasset spissum...
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!
Vnum hoc for: dramate isto sordido usque putrem
ad verticem voluto, concitasse fletum
magistratum vituli instar, dein vocasse matrem:
vocasse matrem ut ille, cui, ut solent in pullum,
sententia speciosa, iussit caedi collum.
Cavete simiam hanc, o simiam cavete!

______________________________________________________________________

C'est à travers de larges grilles,
Que les femelles du canton,
Contemplaient un puissant gorille,
Sans souci du qu'en-dira-t-on;
Avec impudeur, ces commères
Lorgnaient même un endroit pr

Salvete omnes.

Cor fert uti vobis exemplum poeticae vulgaris italicae proferam, per odarium elegiacum cantoris Davidis Van De Sfroos (http://it.wikipedia.org/wiki/Davide_Van_De_Sfroos), cuius carmen, propter eius naturam elegiacam, alternis versibu vertere visumst. Saepius poeticam regiam ut ita dicam inspicimus, quam vulgaris quae dicitur mereat postponimus vel omnino obliviscimur. Ipse ut aliter facerem iampridem statui sumque conatus, necnon gratum mihi sit, si vos quoque carmina vulgaria nationum vestrarum proferatis.
Quod nunc profero, Bergomi natum est carmen atque ibique lingua conscriptum. Quae lingua, ut parebit, longe ab italica, more omnium fere dialectorum italicarum, distat.



PREX QVATTVOR FRONDVM

O frondes oleae, ubi fit lux marcida solis,
tunc oculi spatium pandite quaeso mei.
Tu vento tumido frons o tremebunda betullae,
excipiam facias vocem, ubi Luna vocat.
Bis binas species metam mihi servo daturas
Somnia bisque mihi bina datura sonum;
Aeris inde novi bis binaque frustula servo
Cordaque bis bina, quae cita coela petant.
Praedita tu platani acibus minus ac sinibus frons,
Cor mihi fac fetur, fac stomachus* taceat.
Arboris o vetulae quercus frons parvula, fac sim
in nimbo quamvis excutiente tenax.

* lingua pristina: nervi (v.16), sed Italae plebis opinione in nervis ira sedet; ergo nervi sunt, quod antiquis stomachus erat.

Lingua pristina:

“Preghiera delle Quattro Foglieâ€

Nescio qua de causa pristina versio lingua bergomensi confecta amissa sit.
Hic infra reddo:

PREGHIERA DELLE QUATTRO FOGLIE (titulus italice ab auctore carmini impositus est)

foeia de remuliiv, foeia che la lysiss
slarga la pista de l'oetch, quand el suul marciss
foeia de la bedoia che nel buff de vent la trema
famm' sentì la vuus de quand la loena ciama

quattru sguardi per damm'un centru
quattru sogni per damm'un fiaa
quattru bracci de aria noeva
quattru coer lanciai in del ciel

foeia de platen cum pussee pynt che kyrvi
fa' parlà el me coer e fa' tasé i me' nervi
foeia, foeia de rugul, foeia penena de pianta antiga
famm'restà fermu ne la tempesta anca quand la me scasciga

PREX QVATTVOR FRONDVM

O frondes oleae, ubi fit lux marcida solis,
tunc oculi spatium pandite quaeso mei.
Tu vento tumido frons o tremebunda betullae,
excipiam facias vocem, ubi Luna vocat.
Bis binas species metam mihi servo daturas
Somnia bisque mihi bina datura sonum;
Aeris inde novi bis binaque frustula servo
Cordaque bis bina, quae cita coela petant.
Praedita tu platani acibus minus ac sinibus frons,
Cor mihi fac fetur, fac stomachus* taceat.
Arboris o vetulae quercus frons parvula, fac sim
in nimbo quamvis excutiente tenax.

Carmen siculum celeberrimum "Ciuri ciuri" (Flores flores) vobis proferre iampridem mecum mente volvebam: nunc iam tempus quidem id faciendi repertumst.

Ciuri ciuri, ciuri di tuttu l'annu,
l'amuri ca mi dasti ti lu tornu.

Ciuri di rosi russi a lu sbucciari,
amara a l'omu c'a fimmini criri,
amara a cu si fa supraniari:
lustru di paradisu nun ni viri!

Ciuri ciuri, ciuri di tuttu l'annu,
l'amuri ca mi dasti ti lu tornu.

Si' troppu dispittusa tu cum mia
cadu d'u lettu si m'insognu a tia;
si' laria int'a la facci e int'a lu cori:
amara a cu ti pigghia pi mugghieri!

Ciuri ciuri, ciuri di tuttu l'annu,
l'amuri ca mi dasti ti lu tornu.

lu sabbutu si sapi, allegra cori:
amara a cu avi laria la mugghieri!
cu l'avi beddha ci purtau denari,
cu l'avi laria ci muriu lu cori.

Ciuri ciuri, ciuri di tuttu l'annu,
l'amuri ca mi dasti ti lu tornu.

FLORES

Flores flores, totius anni flores;
quos mi dedisti, tibi reddo amores.

o rubri rosae flores, si panduntur;
vae illis, qui habent in femina ducem;
vae iis, qui se demitti patiuntur:
quod non videbunt paradisi lucem!

Flores flores, totius anni flores;
quos mi dedisti, tibi reddo amores.

nimis iniuriose in me te geris
cado e lecto, si in somno mi videris;
o turpem vultu te, te corde turpem!
o vae mi, uxorem si quando te usurpem!

Flores flores, totius anni flores,
quos mi dedisti tibi reddo amores.

Sabbatum, ut constat, corda laetatur
vae illi, uxore qui turpi tenetur!
qui habet pulchram, ab illa ditatur
ei, qui turpem habet, cor morietur!

Flores flores, totius anni flores,
quos mi dedisti tibi reddo amores.

Valete!

Addo nexum, per quem carmen supra versum audire potestis (lingua sicula scilicet).
Textus carminis qualis ex hac taeniola audiri potest non omnino idem est ac quem supra rettuli, sed hoc fit nonnisi quia cum carmen populare sit, non potest nonnullis variationibus carere; nihilominus musica et metrum semper eadem sunt.

Bonam auditionem!

http://www.youtube.com/watch?v=TVPTX30Qw8s&feature=related

Omnibus, quamvis, ut video, non responsuris, salutem.

Offero vobis carmen auctoris iam hic pluries versi, Fabricii De André: non dubito quin plures uno vestrum id amaturi sint, quam ipse id simul auditum amaverim.

AMORE CHE VIENI, AMORE CHE VAI

Quei giorni perduti a rincorrere il vento
a chiederci un bacio e volerne altri cento
un giorno qualunque li ricorderai
amore che fuggi, da me tornerai.

E tu che cogli occhi d'un altro colore
mi dici le stesse parole d'amore
fra un mese fra un anno scordate le avrai
amore che vieni, da me fuggirai.

Venuto dal sole o da spiagge gelate
perduto in novembre o col vento d'estate
io t'ho amato sempre e non t'ho amato mai
amore che vieni, amore che vai.

AMOR VENIENS, AMOR FVGIENS

Diei, quam amisimus sectando ventum
petendo unum basium, cupiendo alia centum,
quandoque memoria vertetur in te:
tu amor qui fugis, redibis ad me.

Et tu, quae cum oculis alius coloris
eadem mi dicis dictamina amoris,
oblivio in mense annove erit in te
tu amor qui venis, abibis a me.

Qui, sol gelidumne te litus crearit,
november an ventus aestatis necarit
amorem meum usque numquamque captabis,
tu amor qui venis, tu amor qui abis.

Hoc nexu usi id ex ipsissima voce poetae audire potestis:

http://www.youtube.com/watch?v=1xzCiHV2zXs

Valete quam plurimum

Vobis salutationem amice ago. Carmina latina non solum voluptuosa sed etiam veriora esse puto. cum italicus sim et discens licaei classici in Labrone (italice Livorno, britannice Leghorn), non optimus locutor sed studiossissimus discendi latinae lingue preclare sum. vobis auxilium peto in hoc. Valete.
Laurentius Talinus de Labrone

Ad Lorenzaccio spd

Si quo eges est auxilium in latine scribendo, in pagina principe huius situs erat nexus tali necessitati adparatus: nunc iam evanuit, vel, ni ita, latet. Adeas oportet privatim aliquem nostrum ut ab eo poscas auxilium.

Vale quam optime.

Procedo in itinere solitario meo, quod iter eo tendit, ut musica poesisque cuiusque terrae latine vertatur et a latine loquentibus noscatur, ita ut effingere possimus quendam ut ita dicam thesaurum culturalem internationalem solis latine loquentibus proprium, ut coram omnibus comprobetur latinus sermo validus esse populis inter se noscendis eorumque artibus vulgandis, non solum sermonibus, interdum aridis, doctorum.
Angeli Branduardi ballatam hodie vobis propino: argumentum est mors, ut paret, sed longe a tenebricosis illis carminibus super eadem re compositis, hoc, imitando vel potius iterum interpretando musicas medii aevi, quod est elementum peculiare huius poetae, vertit rem atrocem in iocum.

BALLATA IN FA DIESIS MINORE

Sono io la Morte
e porto corona:
io son di tutti voi
signora e padrona

e così sono crudele,
così forte sono e dura,
che non mi fermeranno
le tue mura.

Sono io la Morte
e porto corona:
io son di tutti voi
signora e padrona

e davanti alla mia falce
il capo tu dovrai chinare
e dell'oscura Morte
al passo andare.

Sei l'ospite d'onore
del ballo che per te suoniamo:
posa la falce
e danza tondo tondo;

il giro d'una danza
e poi un altro ancora
e tu del tempo
non sei più signora.

BALLATA IN FA DIESI MINORI

Sum egopte mors
et est mi corona
omnibus vobis sum
regina et patrona

tamque sum ego crudelis
tamque fortis sum et dura
ut moenia tua mi
non sint obstatura.

Sum egopte mors
et est mi corona
omnibus vobis sum
regina et patrona

et mea pro falce caput
erit tibi demittendum
et atrae mortis
passu procedendum.

Es hospes honorata
saltationis tibi dicatae:
depone falcem
et salta circum circum:

Fac in saltando voltam,
saltumque iterum clina:
sic temporis iam
non eris regina.

Vt soleo, addo nexum e youtube, unde ipsum poetam audire et videre poteritis, si voletis:

http://www.youtube.com/watch?v=S_4j3Tcw2CU

Iterum valete.

PS In taeniola quam huc rettuli introductio est satis longa et fieri potest ut vos moretur: ne hoc fiat, praeterite primas duas minutas taeniolae.

Vivavuve