YLE Colloquia Latina

Marcus Mercurio Rhumakique amicis suis eruditissimis s.d.p.

Numquam antea carmina legi Fabricii de Andr

Marco suo sdp

Faber noster (nam ab Italis "Faber", voce latina, voca[ba]tur) poeta omnibu ducitur, et est hercle, sed operam cantor rock et folk dabat: nam carmina huc me versa ipse a se musica comitata canebat. Inter eos Italos fuit, ut Georgius Gaber, Franciscus De Gregori, Franciscus Guccini, ut notissimos referam, qui poesim cum musica rursus nectendam, ut antiquitus fuit, esse contenderunt. Itaque textus huc me relati nil alid sunt ac textus cantionum!
Cum de eo nondum quicquam accurate noris, mi Marce aestimate, tibi hos situs germanice scriptos e reti quaesivi, ex quibus, si voles, sat documentorum invenire poteris:

http://de.wikipedia.org/wiki/Fabrizio_De_Andr%C3%A9
http://home.nikocity.de/contrasto/deandre.htm

Nunc ad tertium carmen eiusdem operis, quod "Evangelium" inscribitur, operam do vertendum. Interim, plussci Germane, et vos, ceteri sodales faciatis ut quam optime valeatis.

Gratias tibi, optime Rhumak, ago maximas pro inscriptionibus interretialibus. Nunc legendum est...

Ericus Palmén omnibus sodalibus s.d.p.
Cantiuncula neograeca ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ, cuius auctor est Manos Hadjidakis, celebri pellicula cinematographica Francogallica continetur, quam Jules Dassin direxit et in qua Melina Mercouri non solum una cum eo partes principales egit, sed etiam canticulam illam eleganter cecinit. Postea eadem canticula disco compacto impressa est atque in alias linguas translata. Praesertim Anglice NEVER ON SUNDAY inscripta in multis terris innotuit. Equidem e versione Finnica, quam exaraverat Sauvo Puhtila (vulgo ’Saukki’ appellatus), rhythmum originalem servare conatus eam Latine reddidi:

NUMQUAM SOLIS DIEBUS

A me si quando petis osculum,
Lunae diebus nil est, quin impetres.
Id impetrabis semper Martis diebus,
nam candidus Martis est dies.
Nec minus apti dies Mercurii, Iovis
et Veneris, nec Sabbatum.
At Solis die numquam oscula dantur,
nam constat quieti hunc datum.
Et quando vis, hospes meus sis.
Solis per dies esse solam des!
Huc venias, cum desideras.
Solis per dies tantum exsules!

A me si quando petis osculum,
frigus sit aut calor licet quilibet,
id impetrabis par autumno vel
bruma vel ver cum te calefaciet.
Sit dies licet quamvis nubilus,
ater, apricus aut usque pluvius:
memento: Solis die non datur
osculum, hic est quieti deditus!
Et quando vis, hospes meus sis,
Solis per dies esse solam des!
Huc venias, cum desideras,
Solis per dies tantum exsules!

Erico aestimato ceterisque philarmonicis spd

Quantopere oblectatus sim versione tua, mi Erice, tacere non possum, quandoquidem perplacent mihi quoque ista carmina graia: ego vero praecipue Michaelem Theodorakis nosco adamoque, cuius cantiuncula "Tò t

Sodalibus spd

SOMNIVM MARIAE

Hoc operis quod vertere conatus sum potissimum et pulcherrimum est carmen: quae potui feci : quicquid erit, ut iustum est, carmen ingenuom rettuli, quo siquis De Andr

Iulia omnibus sodalibus pariter s. d. p.

Ecce poema Theodori Storm:

Extra e silva venio;
oportet vobis dicam: magnopere natalescit*!
Ubicumque in summis abietibus
aureas vidi luces positas,
et in summis e caelorum ianua
magnis oculis Christus Infans** prospexit.
Et cum vagarem per obscuras abietes,
clara voce me appellavit:
"Rupperte Serve", clamavit, "vetule comes,
tolle crura et propera celeriter!
Candelae ardere incipiunt,
caelorum ianua aperta est,
veteres et iuvenes nunc
a vitae venationibus debent requiescere;
Et cras ad terram devolabo,
nam iterum Natale fieri debet!"
Locutus sum: O care domine Christe,
iter meum paene finitum est;
solum in hanc oportet eam urbem,
ubi nonnisi boni sunt liberi."
"Haben' etiam sacculum tecum?"
Locutus sum: "Sacculus quidem hic est;
nam mala, nuces, amygdala
liberi pii libenter edunt."
"Haben' etiam virgam tecum?"
Locutus sum: "Virga quidem hic est;
sed liberis solum malis,
quos recta feriet parte."
Christus Infantulus dixit:"Sic rectum est;
vade ergo cum Deo, fidelis mi serve!"
Extra e silva venio;
oportet vobis dicam: magnopere natalescit!
Nunc dicite, quomodo hic intra inveniam!
Bonine sunt liberi? Maline sunt liberi?

_______________
*) Storm verbo Germanico Weihnachten (= Natale) quasi verbo agendi utitur.
**) Adhuc sub iudice lis est, utrum Vir Natalis an Christus Infans an Ruppertus Servus munera afferat. Aliqui etiam credunt Ruppertum neminem alium esse ac sanctum Nicolaum...?


Tamen hic versio est Germanica poematos, quam Latine nullo pacto adaequare possum...

Von drauß, vom Walde komm ich her;
ich muß euch sagen, es weihnachtet sehr!
Allüberall auf den Tannenspitzen
sah ich goldene Lichtlein sitzen,
und droben aus dem Himmelstor
sah mit großen Augen das Christkind hervor.
Und wie ich so strolcht durch den finsteren Tann,
da rief's mich mit heller Stimme an:
"Knecht Ruprecht", rief es, "alter Gesell,
hebe die Beine und spute dich schnell!
Die Kerzen fangen zu brennen an,
das Himmelstor ist aufgetan,
Alte und Junge sollen nun
von der Jagd des Lebens einmal ruhn;
und morgen flieg' ich hinab zur Erden,
denn es soll wieder Weihnachten werden!"
Ich sprach: "O lieber Herr Christ,
meine Reise fast zu Ende ist;
ich soll nur noch in diese Stadt,
wo's eitel gute Kinder hat."
"Hast denn das S

Tiberis cunctis artis poeticae amantissimis s.d.p.

ecce versus novissimi carminis cuiusdam Conradi F. Meyer poetae Helvetici, quod inscriptum est "de pedibus in igne submersis" .
in quo carmine Latine reddendo nuper tempus consumpsi...


Sie reiten durch den Wald. Kein Lüftchen regt sich heut.
Zersplittert liegen Ästetrümmer quer im Pfad.
Die frühsten V

Ericus Palmén omnes sodales areae nostrae colloquiorum Latinorum amicissime salutat.

Olim puer in schola didici proverbium Sueticum, quod dicit: â€

Matthaeus qui et Agricola Iuliae dulcissimae ceterisque rerum metricarum non incuriosis contubernalibus salutem dicit quam plurimam

Cum ipsa, Iulia, literarum italicarum non incuriosa sis atque hic carmina ex linguis peregrinis quibuscumque in latinum conversa referre liceat, non alienum putavi versus aliquot illius Dantis Aldagherii, quem scilicet nosti, latine a Niccolao Tommaseo interpretatos velut munusculum sodalibus nostris et maxime tibi offerre. Quod licet ego non iure faciam quippe alterius fructus ingenii furari quodammodo videar, tamen id non omnino ingratum tibi fore confido.

Infer.V

Ceu cupidae pandunt aequatas aere pennas
ad dulcem nidum, studio properante, columbae;
voce pia blandum tracti, sub nocte maligna,
errat ubi infelix Dido, venere volantes.
"O bone, qui, nos ut per turbida noctis adires,
linquis adhuc nostro suffectam sanguine terram;
cuncta precaremur, modo rerum rector adesset,
tuta tibi, quando casus miseraris iniquos.
Fare age, quidquid aves: dum murmuris aura silescit,
accipere, alternis et reddere, verba lubebit.
Ad mare, qua venit Eridanus fluviique sequaces
ut pacem quaerant, sedet urbs ubi lumina vidi.
Versat Amor rapidam generoso in corde favillam:
hinc miser iste meae correptus imagine formae,
quae mihi adempta fuit (sceleratum sentio vulnus).
Instat Amor parili peramatum carpere flamma:
sensibus inde meis ignis sublapsus inhaesit:
adspice, inhaeret adhuc. Nece iunxit nos Amor una:
qui necuit, gelido manet illum flumine Cain".
Talia dicta dabant. Ut questus auribus hausi,
lumina deicio; terraeque adfixa tenebam,
cum Maro: "Quid reputas?". Tardis ego vocibus hisco:
"Hei mihi, quam dulces curae, quam longa cupido
egit ad exstremos male conscia corda dolores!".
Dein adfatus eos: "Percussa mente gemensque
aerumnas, Francisca, tuas lacrimansque revolvo.
Temporis o repetas suspiria dulcia primi,
signaque, quoque modo dubios Amor extudit ignes".
Illa refert: "Miseros aevi meminisse beati
(ista tuus callet doctor) taeterrima poena est.
At si tantus amor nostri cognoscere luctus
radicem, expediam: lacrimas in voce videbis.
Seorsum Lanceoli mecum iste legebat amores
secure. Iam crebro oculi micuere legentum
tabuerantque genae; tamen uno vincimur ictu.
Namque legebat uti risum per savia libat
flagrantem celebratus amans. Liber ille sequester
labis et ipse auctor Galeoti munus obibant.
Tunc iste, aeterna mecum vertigine consors,
oscula mi, labiisque tremens et pectore toto,
prima dedit. Nec plura die iam legimus illa".
Flebat, ea dicente, comes: me proxima morti
transadigit pietas; resoluto corpore labor.>>
.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
ITALICE:

Quali colombe dal disio chiamate
con l'ali alzate e ferme al dolce nido
vegnon per l'aere dal voler portate;
cotali uscir de la schiera ov'è Dido,
a noi venendo per l'aere maligno,
sì forte fu l'affettuoso grido.
"O animal grazioso e benigno
che visitando vai per l'aere perso
noi che tignemmo il mondo di sanguigno,
se fosse amico il re de l'universo,
noi pregheremmo lui de la tua pace,
poi c'hai pietà del nostro mal perverso.
Di quel che udire e che parlar vi piace,
noi udiremo e parleremo a vui,
mentre che 'l vento, come fa, ci tace.
Siede la terra dove nata fui
su la marina dove 'l Po discende
per aver pace co' seguaci sui.
Amor, ch'al cor gentil ratto s'apprende
prese costui de la bella persona
che mi fu tolta; e 'l modo ancor m'offende.
Amor, ch'a nullo amato amar perdona,
mi prese del costui piacer sì forte,
che, come vedi, ancor non m'abbandona.
Amor condusse noi ad una morte:
Caina attende chi a vita ci spense".
Queste parole da lor ci fur porte.
Quand'io intesi quell'anime offense,
china' il viso e tanto il tenni basso,
fin che 'l poeta mi disse: "Che pense?".
Quando rispuosi, cominciai: "Oh lasso,
quanti dolci pensier, quanto disio
menò costoro al doloroso passo!".
Poi mi rivolsi a loro e parla' io,
e cominciai: "Francesca, i tuoi martìri
a lagrimar mi fanno tristo e pio.
Ma dimmi: al tempo de' dolci sospiri,
a che e come concedette Amore
che conosceste i dubbiosi disiri?".
E quella a me: "Nessun maggior dolore
che ricordarsi del tempo felice
ne la miseria; e ciò sa 'l tuo dottore.
Ma s'a conoscer la prima radice
del nostro amor tu hai cotanto affetto,
dirò come colui che piange e dice.
Noi leggiavamo un giorno per diletto
di Lancialotto come amor lo strinse;
soli eravamo e sanza alcun sospetto.
Per più fiate li occhi ci sospinse
quella lettura, e scolorocci il viso;
ma solo un punto fu quel che ci vinse.
Quando leggemmo il disiato riso
esser baciato da cotanto amante,
questi, che mai da me non fia diviso,
la bocca mi baciò tutto tremante.
Galeotto fu 'l libro e chi lo scrisse:
quel giorno più non vi leggemmo avante".
Mentre che l'uno spirto questo disse,
l'altro piangea; sì che di pietade
io venni men così com'io morisse.
E caddi come corpo morto cade.

Vale!

Marcus Erico, Agricolae ceterisque amicis carissimis sal.

Equidem tot adhuc gaudeo carminibus in Latinum conversis. Summa autem me hodie voluptate affectum esse scitote, amici, cum Leinonis Dantisque carmina legerem; neque enim, nisi haec colloquia instituta essent, carmina illa mihi in conspectum casura fuisse puto.

Quod vero ad „Cantum de felicitate“ attinet, optime Erice, duas Velleii Paterculi sententias proponere velim, quarum mentionem facit A. Otto in clarissimo illo libro, qui inscribitur „Die Sprichw

Omnibu spd

En precem praebeo Gentilis dono vobis, Chrestiani, necnon ceteris sodalibu Musarum amatoribus atque, ut spero, mendis meis, siquae aderunt, indulturis, pro fine festorum Christi natalium: "Ave Maria", a Fabricio De Andr

Marcus Rhumaki s.d.p.
Carmine illo Mariano, quod hodie nobis proposuisti, suaviter me affici fateor. Fabricius poeta summa dignus est laude, quod usitatissima illa verba dulcicula, quibus Mariae dignitas collaudari solet, subtiliter effugit.
Optime vale.

Marcus Agricolae, Rhumaki ceterisque sodalibus Italicis sal. pl. d.

Namque legebat uti risum per savia libat
flagrantem celebratus amans. Liber ille sequester
labis et ipse auctor Galeoti munus obibant.
Tunc iste, aeterna mecum vertigine consors,
oscula mi, labiisque tremens et pectore toto,
prima dedit. Nec plura die iam legimus illa".

Cum clarissimos illos Dantis versus (Inf. V vv. 82ss.) Latine redditos legissem, investigare coepi de Nicolao Tomaseo (Niccolò Tommasèo). In editione Italica, qua ipse uti soleo (D. A., Div. Com., testo critico della Società Dantesca Italiana, ecc., rifatto da Giuseppe Vandelli, Milano 1974) nihil aliud repperi nisi titulum huius libri: Commedia di D. A. con ragionamenti e note di Niccolò Tommasèo, Milano 1865 e seg. (3 vol.). Scire velim, amici carissimi, num Tomaseus totam D. C. in Latinum converterit.

Curate, ut valeatis. III Non. Ian.

Marco ceterisque spd

Nil tibi doctissime dicere queo de editione illa. Oportet igitur Agricola tibi dicat, ut qui partem eius rettulerit. Displicet!

Carmen violentiusculum sapidumque Fabricii De Andr